Basic cultivate, การดูแลเบื้องต้น

การดูแลชวนชมพื้นฐาน

มาว่าเรื่องการดูแลพื้นฐานของชวนชมกันครับ ชวนชมเป็นไม้เลี้ยงไม่ยาก แต่ก็ต้องรู้วิธีปฏิบัติกับเค้าหน่อยครับ ไม่งั้นจะพาตายเอาดื้อๆ มือใหม่หลายคนเข้าใจผิด ทำให้ต้นชวนชมสุดรักเสียชีวิตโดยรู้เท่าไปไม่ถึงกาล ผมคนหนึ่งล่ะ ตอนเริ่มเลี้ยงใหม่ๆดูแลอย่างดี รดน้ำเช้า รดน้ำเย็น จนต้นชวนชมที่คุณพ่อให้มาซี้แหง กลายเป็นซากเหี่ยวๆ (น่าสงสาร)

แสงแดด

แสงแดดเป็นสิ่งสำคัญต่อพืชทุกชนิดครับ ชวนชมเองเป็นพืชทะเลทราย แน่นอนว่า ชอบแดดจัดๆครับ ได้แดดอย่างน้อยวันละ 6 ชั่วโมง ไม่มีร่มเงาบังจะดีมาก การที่ได้แดดเต็มวันไม่มีเงาบัง จะทำให้กิ่งก้านแข็งแรง กระชับ มีดอกให้ดูเรื่อยๆ หลายคนที่เพิ่งเลี้ยงชวนชมใหม่ๆ ซื้อมาเห็นดอกสวยๆ ก็อยากใกล้ชิด วางไว้น่าประตูบ้าง ในชายคาบ้านบ้าง กลัวว่ามันจะร้อนจะเหี่ยว เวลาผ่านไป กิ่งก้านยืดยาวกลายเป็นเปรต ความงามหายหด พาลหมดรักเอาดื้อๆ

ไม่ต้องกลัวเฉาครับ กลางลานเลยครับ

ดินปลูกสำหรับชวนชม

ไม่มีดิน ชวนชมคงมีชีวิตอยู่ได้ยากครับ ดินที่เหมาะสมจะเป็นบ้านให้ชวนชมสุดที่รัก ควรจะเป็นดินโปร่ง ร่วนซุย มีธาตุอาหารสมบูรณ์ ระบายน้ำได้ดี
"ระบายดียังไงหรือครับ?" เอาแบบที่รดน้ำลงไปแล้วซึมหายไม่คั่งค้าง ไม่ขังอยู่ในกระถางนั้นแหละครับ เพราะความฉ่ำแฉะ ประมาณว่าปลูกข้าวได้ ทำให้รากชวนชมสุดรักของคุณเน่า รักษาไม่ทันก็บ๊ายบายครับ

ข้อสำคัญประการหนึ่งของดินปลูกที่มีความโปร่งร่วนซุยมากๆ จะช่วยให้รากฝอยเติบโตได้ดี ส่งผมให้ชวนชมโขดใหญ่เร็วครับ

ดินก็ควรจะเปลี่ยนทุกๆ 6 เดือน ถึง 1 ปี ครับ ชวนชมจะได้รับสารอาหารที่สมบูรณ์ให้สม่ำเสมอ ถ้าต้นโตขึ้นก็เปลี่ยนกระถางไปด้วย โขดจะได้มีที่ขยับขยายโตออก

ดินปลูกที่ซื้อมาเป็นถุง ถ้าได้ดินที่มีส่วนผสมเป็นใบก้ามปูจะดีมาก ดินเปลือกถั่วก็ใช้ได้ครับ แต่จะมีไนโตรเจนมาก กิ้งก้านจะยืดยาวไวไปหน่อย และดินที่ซื้อมา จำเป็นต้องมีการผสมวัสดุปลูกเพิ่มเติมสักหน่อย เพื่อให้เหมาะกับชวนชมครับ คร่าวๆนะครับ

ถ้าดินถุงมีเนื้อดินมาก ก็ผสมกาบมะพร้าวสับชิ้นล็กๆ เพิ่มลงไปในอัตราส่วน ดิน 1 ส่วน ต่อ กาบมะพร้าว 1 ส่วน เศษใบก้ามปูผุ 1 ส่วน ทรายหยาบ 1 ส่วน ผสมปุ๋ยคอกลงไปบ้างก็ดี คลุกเคล้าให้เข้ากันดี

ถ้ามีเนื้อดินน้อย ก็เป็นดิน 1 ส่วน ต่อ กาบมะพร้าว 1 ส่วน เศษใบก้ามปูผุ 1 ส่วน ปุ๋ยคอกนิดหน่อยก็โอเค

สูตรผสมดินมีมากมายครับ จะได้รวบรวมมาไว้ให้ภายหลัง มีสูตรทั้งสำหรับเลี้ยงต้นชวนชมทั่วไป สูตรสำหรับเพาะเมล็ดชวนชม สูตรดินปักชำชวนชม ฯลฯ

การรดน้ำ

อย่างที่บอกครับ พืชทะเลทรายที่ทนแล้งได้อย่างชวนชม ไม่จำเป็นต้องรดน้ำมาก การรดน้ำให้เหมาะสมจะทำให้ต้นสมบูรณ์ รากและโขดสวยงาม รดมากไปก็ทำให้ราก และโขดเน่าได้ครับ

1. การรดน้ำควรรดในช่วงเช้า แดดยังไม่แรง เพื่อสุขภาพของชวนชมที่จะไม่ตายนึ่ง และสุขภาพของเจ้าของที่จะไม่ลมจับไปเสียก่อน
2. กระถางเล็กให้น้ำทุกวัน เพราะดินน้อยแห้งเร็ว กระถางใหญ่ทิ้งระยะบ้างก็ได้ เพราะแห้งช้ากว่า
3. หลีกเลี่ยงการรดน้ำให้โดนดอก เพราะดอกจะช้ำ ไม่สวยงามและร่วงก่อนเวลา
4. ไม่รดน้ำตอนเย็น เพราะดินจะมีความชื้นสูงตอนกลางคืน ทำให้เกิดเชื้อรา ที่เป็นสาเหตุของโรครากเน่า และโคนเน่าได้
5. รดน้ำกะประมาณว่าดินทั้งกระถางชุ่มชื้น ไม่ต้องฉ่ำโชก เพราะสารอาหารจะละลายออกไปหมดครับ
6. ใช้น้ำสะอาด น้ำประปา น้ำฝน น้ำบ่อแล้วแต่บ่อ หลีกเลี่ยงน้ำคลองที่ไม่สะอาด และน้ำบาดาลอาจมีสนิมเหล็กเจือปนอยู่มาก
7. ฉีดพ่นล้างใบของชวนชมบ้าง ช่วยลดแมลงศัตรู เช่น พวกเพลี้ยอ่อน ไรแดง ได้ ช่วงไม่มีดอกฉีดไปเถอะ
8. ช่วงหน้าฝน งดน้ำไปเลย อาจยกหลบฝนก็ดีครับ ถ้าฝนตกหนักนานๆ แต่หากฝนตกๆหยุด แนะนำให้ตั้งไว้ที่เดิม เพราะหลังฝนหยุดมักมีแดดออก ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่เค้าจะคายน้ำที่มีมากเกินไปออกมา
   

การให้ปุ๋ย

ให้ปุ๋ยสูตรเสมอเช่น 15-15-15 หรือ 16-16-16 กระถาง 6 นิ้วสักครึ่งช้อนกาแฟ ประมาณ 2 - 3 อาทิตย์ครั้ง ต้นก็จะงามดี หลักการคือให้น้อยแต่สม่ำเสมอครับ
อยากเห็นดอกดกๆก็ บำรุงด้วยสูตรเสมอสัก 2 เดือน ให้ต้นแข็งแรง แล้วเดือนที่ 3 ก็ 8-24-24 สองอาทิตย์ครั้ง ดอกก็จะบานดกดีครับ ถ้าช่วงหลังฝน แล้วฝนทิ้งช่วงนี้เห็นๆเลย เต็มต้น

สลับใส่ปุ๋ยคอกบ้าง หรือ ใช้ปุ๋ยคอกเป็นหลักก็ดีครับ แ้ล้วใช้ปุ๋ยเคมีเป็นระยะสลับกันไป ดินก็จะดี ต้นก็จะงาม แต่ปุ๋ยคอกที่ใช้ต้องเป็นมูลวัวควายที่หมักย่อยสลายดีแล้ว ไม่งั้นเชื้อราถามหา และความร้อนในการย่อยสลายยังทำให้ชวนชมอ่อนแอด้วย

ถ้าไม่ใช้ปุ๋ยคอก เลือกเป็นปุ๋ยอินทรีย์อื่นๆก็ดีไม่แพ้กันครับ ขี้ไก่อัดเม็ดก็เยี่ยมเข้าข่ายปุ๋ยละลายช้า ธาตุอาหารสูง
อัดเต็มหน้ากระถางได้ แต่มีข้อเสียคือ ถ้ามันอมน้ำแล้วมันเหม็นครับ เช่นกัน ปุ๋ยมูลค้างคาวก็เป็นตัวเลือกที่ดีมาก มีธาตุอาหารสมบูรณ์เหมาะกับชวนชมมาก มีราคาสูงขึ้นอีกหน่อย


ก็ขอจบเรื่องการเลี้ยงพื้นฐานไว้เท่านี้ก่อนนะครับ

Read more! อ่านต่อ!

Adenium basic, ลักษณะของชวนชม

ลักษณะโดยทั่วไปของชวนชม

ชวนชมเป็นพืชที่มีเนื้อเยื่ออ่อน เปลือกของลำต้นบาง ต้นและกิ่งก้านกลม มียางใสมีพิษ (อ่านวิธีป้องกันและแก้พิษของชวนชม)

ลำต้น

เป็นไม้เนื้ออ่อน อวบน้ำ ต้นและกิ่งเป็นลำกลม ผิวค่อนข้างเรียบสีเขียวอมเทา เปลือกบาง แตกกิ่งก้านไม่เป็นระเบียบ ส่วนโคนของลำต้นพองออก มีขนาดรูปทรงใหญ่เล็กแตกต่างกันไป เรียกว่า "โขด"

โขด

ของชวนชม คือ รากที่ใช้สะสมอาหาร ลักษณะโป่งบวมออก เป็นหัวขนาดใหญ่อยู่ใต้ดินหรือโผล่ขึ้นเหนือดิน เช่นเดียวกับพืชที่มีหัวทั่วไป มีรูปทรง ขนาดแตกต่างกันไปตามสภาพแวดล้อมและสายพันธุ์

ใบ

เป็นใบแบบเดี่ยว ออกเวียนรอบกิ่งคล้ายกังหันหลายๆชั้น และออกหนาแน่นตามปลายกิ่ง ใบของชวนชมมีหลากหลายลักษณะ แตกต่างกันไปขึ้นกับสายพันธุ์ เช่น ใบรูปไข่ ใบรูปหอก ปลายใบมีทั้งเว้า มน แหลมและใบตัด ขอบใบเรียบ หยักหรือเป็นคลื่น แผ่นใบหนาแข็งเขียวเข้มเป็นมัน บ้างก็เขียวอมเทา บ้างก็เขียวอ่อนสดใส หรือบางพันธุ์ใบมีขนนุ่มคล้ายกำมะหยี่ มีขนาดใหญ่และเล็กแตกต่างกันไป

ดอก

ชวนชมจะออกดอกเป็นช่อที่ปลายกิ่ง มีกลีบดอก 5 กลีบ อาจพบ 6 กลีบบ้างบางต้น ช่อหนึ่งมีประมาณ 5-10 ดอก มีทั้งแบบบานพร้อมกันทั้งช่อและทยอยบานครั้งละ 4-5 ดอก บานได้นาน 10-20 วัน ดอกมีหลากหลายสี หลายขนาด ที่พบมากคือ สีชมพูอ่อน

ฝัก

มีลักษณะคล้ายเขาคู่เป็นฝักสองฝักอยู่ติดกัน ปลายและโคนเรียวแหลมยาวประมาณ 10-30 ซม. ขั้วของฝักอยู่ตรงตะเข็บแนวเชื่อมระหว่างเขาทั้งสอง ฝักอ่อนมีสีเขียว เมื่อฝักแก่จะมีสีน้ำตาลอ่อน ตะเข็บแนวเชื่อมจะแตกออก ภายในมีเมล็ดสีน้ำตาลอ่อนเล็กๆ คล้ายเมล็ดข้าวเปลือก ในหนึ่งฝักมีได้ตั้งแต่ 10 ถึง 100 เมล็ด มีขนสีน้ำตาลอ่อนเป็นพู่ติดอยู่ที่ปลายแหลมทั้งสองข้าง ขนที่ปลายทั้งสองนี้จะช่วยให้เมล็ดปลิวไปตามลมได้ไกล


Read more! อ่านต่อ!

Adenium species, สายพันธุ์ของชวนชม

สายพันธุ์ต่างๆของชวนชม

ชวนชม จัดเป็นพืชในวงศ์ Apocynaceae ซึ่งเป็นวงศ์เดียวกับลั่นทม พืชในวงศ์นี้มีมากมายถึง 300 สกุลและมากกว่า 1,300 ชนิด มีทั้งไม้ล้มลุก ไม้เลื้อย ไม้พุ่มและไม้ยืนต้น มีถิ่นกำเนิดกระจายอยู่ทั่วโลก โดยเฉพาะในป่าเขตร้อน
สำหรับชวนชมถูกจะดอยู่ในสกุล Adenium obesum มีถิ่นกำเนิดอยู่ในทวีปแอฟริกา มีหลายชื่อ เช่น Pink Bignonia , Mock Azalea , Desert Rose , Impala Lily , Kudu Lily และ Sabi Star

ชวนชมที่เราเห็นกันทั่วๆไปในเมืองไทยมีอยู่หลายพันธุ์ครับ แต่ละสายพันธุ์ก็มีลักษะแตกต่างกันไป ซึ่งชวนชมเองเป็นพืชที่มีความหลากหลายของสายพันธุ์มากครับ ต้นที่เพาะเมล็ดมักจะต่างจากต้นแม่ บ้างก็สวยกว่า บ้างก็ด้อย บางต้นที่ได้ก็เหมือนต้นแม่ครับ

การเพาะจำหน่ายเพื่อการค้าก็มีการปรับปรุงพันธุ์ ทำการผสมเกสรข้ามสายพันธุ์ก็มีมากครับ โดยผู้ทำก็หวังจะได้สายพันธุ์ที่สืบทอดลักษณะเด่นของต้นพ่อและต้นแม่มา แต่ก็ไม่เสมอไปครับ

ลองไปดูต้นที่ท่านเลี้ยงหรือหมายตาว่าจะซื้อกันนะครับ ว่าเป็นพันธุ์อะไร กระเดียดไปทางไหน สำหรับมือใหม่ก็สนุกดีครับ เวลาที่เราได้ต้นมาโดยไม่รู้ว่ามันเป็นพันธุ์อะไร แล้วได้ยินเค้าว่าพันธุ์นี้ดัง พันธุ์นี้ดี เหตุการณ์นี้เกิดขึ้นกับตัวผมเองเลยครับ สายพันธุ์หลักของชวนชม ถูกนักพฤกษศาสตร์แบ่งไว้หลักๆ 9 สายพันธุ์ ซึ่งผมได้รวบรวมมาไว้ให้ทุกท่านได้อ่าน พอเราดูเป็นแล้ว เวลาเราจะซื้อจากร้านก็จะละเอียดขึ้นด้วยครับ

สายพันธุ์ชวนชม

Adenium obesum Balf. f.

พันธุ์นี้จะพบมากที่สุดเลยครับตามท้องตลาดในประเทศไทย มีความหลากหลายของสีดอกมาก บ้างก็เป็นต้นตอให้กิ่งพันธุ์ที่ดอกสวยๆเสียบอยู่ ท่านจะรู้จักมันในชื่อ พันธุ์ฮอลแลนด์บ้าง ตอไทยบ้าง

Adenium multiflorum Klotzsch

Adenium swazicum Stapf

ต้นนี้มีสีดอกหวานแหวว เป็นที่ถูกใจของสาวๆครับ เพราะมันมีดอกสีชมพูทั้งดอก กลีบดอกกลมใหญ่น่ารัก เป็นพันธุ์ที่มีความนิยมมากในอินโดนีเซีย

Adenium bomianum Schinz

Adenium oleifolium Stapf

Adenium somalense var. somalense Balf. f.

พันธุ์นี้มีความสูงใหญ่ โตเร็วกว่าพันธุ์อื่นๆครับ บางสวนสามารถเลี้ยงให้สูงได้มากกว่า 2 เมตร ในธรรมชาติพบพันธุ์นี้ที่มีความสูงถึง 6 เมตร ชื่อทางการค้าก็คือ ยักษ์ญี่ปุ่นครับ ลักษณะเด่นที่เห็นได้ชัดคือ การเจริญเติบโตในแนวสูงมากกว่า ตอนเล็กๆโตเร็วสูงเร็วมาก 1 ปีอาจสูงได้มากกว่า 1 เมตร ใบยาวเห็นเส้นใบสีขาวชัดเจน ดอกสีออกแดง กรวยดอกสีอ่อนมีเส้นนำน้ำหวานชัดเจน ไม่นิยมนักในประเทศที่มีอุณหภูมิต่ำ ไม่ทนหนาว

Adenium somalense var. crispum

พันธุ์นี้ชื่อคล้ายๆกับยักษ์ญี่ปุ่น เลยเรียกตามกันว่ายักษ์ญี่ปุ่นตามกันไป แต่ต้นไม่ใหญ่ครับ บางครั้งเรียกยักษ์แคระ ใบดั้งเดิมเรียวยาวสีเขียวเข้มอมเทา กระดูกใบสีขาวชัดเจน ความพิเศษของมันอยู่ที่ดอกซึ่งมีลายโดดเด่นแปลกตา ดอกมีเส้นนำทางน้ำหวาน 15 - 25 เส้น ดอกมีขนาดเล็กกว่าพวก obesum และ arabicum ออกเป็นกลุ่มค่อนข้างดก มีดอกออกที่กิ่งด้วย

Adenium arabicum

พันธุ์นี้ก็อยู่ในนิยมของนักเล่นมากเลยครับ เป็นพันธุ์ที่มีส่วนของโขดกว้างใหญ่แผ่ขยายทางแนวราบค่อนข้างมาก ถูกตั้งชื่อไปต่างๆนาๆ แต่ที่ติดปากตามท้องตลาดก็ ยักษ์ซาอุ ยักษ์อาหรับ ต้นระดับตำนานหลายๆตัวก็สายพันธุ์นี้ครับ เช่น ราชินีพันธุ์ดอก เพชรหน้าวัง ยักษ์ดำ ฯลฯ


พันธุ์นี้เป็นสุดยอดสายพันธุ์อีกตัวครับ กลายมากจาก arabicum ยังมีการถกเถียงของนักเล่นและวงวิชาการ ว่ามันจะเป็นสายพันธุ์ใหม่หรือไม่ มีลักษณะของต้น กิ่ง โขดที่เป็นเอกลักษณะ สวยงามมาก ดูแล้วคล้ายสายพันธุ์ socotranum ต้นแก่ๆ ประเทศไทยมีชื่อเสียงมากสำหรับพันธุ์นี้ ต่างประเทศรู้จักในนาม thai socotranum ชื่อทางการค้าที่ดังมากก็คือ เพชรบ้านนา ครับ
ขอบคุณภาพจาก www.farmthai.com

Adenium socotranum Vieth.

เป็นสายพันธุ์ที่มีถิ่นกำเนิดอยู่บนเกาะ โซโคตร้า ประเทศเยเมน เป็นสายพันธุ์ที่เติบโตขึ้นด้านสูงมากกว่าด้านกว้าง โขดสะสมอาหารอยู่เหนือดิน กิ่งแตกออกที่ส่วนหัวของโขด ต้นในธรรมชาติที่พบบนเกาะโซโคตร้ามีขนาดใหญ่โตมาก หลายต้นที่มีความสูงมากกว่า 6 เมตร

Read more! อ่านต่อ!

Plant fertilize, ปุ๋ยใส่ต้นไม้

Fertilizers

are compounds given to plants to promote growth; they are usually applied either through the soil, for uptake by plant roots. Fertilizers can be organic, or inorganic

(made of simple, inorganic chemicals or minerals). They can be naturally occurring compounds such as peat or mineral deposits, or manufactured through natural processes or chemical processes.

They typically provide, in varying proportions, the three major plant nutrients (nitrogen, phosphorus, potassium: N-P-K), the secondary plant nutrients (calcium, sulfur, magnesium), and sometimes trace elements (or micronutrients) with a role in plant nutrition: boron, chlorine, manganese, iron, zinc, copper, and molybdenum.

ปุ๋ย

คือสารประกอบแร่ธาตุที่ใส่ให้พืชเพื่อช่วยการเจริญเติบโต โดยทั่วไปใส่ลงในดินซึ่งจะถูกดูดซึมโดยรากของพืช (ปุ๋ยทางใบก็มี) ปุ๋ยมีทั้งที่เป็นสารอินทรีย์จากธรรมชาติเช่น มูลสัตว์(ปุ๋ยคอก) ซากอินทรีย์ที่ย่อยสลายต่างๆ(ปุ๋ยหมัก) และแบบอนินทรีย์ที่สังเคราะห์จากสารเคมีหรือแร่ธาตุต่าง

สารอาหารหลักของพืชมีสามชนิดคือ ไนโตรเจน, ฟอสฟอรัส และ โปตัสเซียม เราแทนด้วยสัญลักษณ์ N-P-K, ธาตุอาหารรองก็มี แคลเซียม, ซัลเฟอร์, แมกนีเซียม และมีธาตุอาหารย่อย (ไมโครนิวเทรียน) ได้แก่ โบรอน, คลอรีน, แมงกานีส, เหล็ก, สังกะสี, ทองแดง, โมลิบดีนัม เป็นต้น

Read more! อ่านต่อ!

First post of adenium-blog :The Adenium and Blog purpose

Adenium

or desert rose is a popular houseplant in temperate regions. It requires a sunny location and a minimum indoor temperature in winter of 10 °C. It thrives on a xeric watering regime as required by cacti.

Adenium is typically propagated by seed or stem cuttings. The numerous hybrids are propagated mainly by grafting onto seedling rootstock. While plants grown from ฒseed are more likely to have the swollen caudex at a young age, with time many cutting-grown plants cannot be distinguished from seedlings.

I create this blog to share, exchange the knowledge and experiences of adenium treat and care as hobbies. I wish this blog could help adenium lovers (include me) increase trick and technique to take care our this love plants.

ชวนชม

หรือ กุหลาบทะเลทราย คือ ไม้ประดับที่นิยมกันมากในประเทศเขตร้อน มันต้นไม้ที่ต้องการแสงแดดจัด ไ่ม่มีร่มเงายิ่งดี อุณภูมิต่ำสุดไม่ต่ำกว่า 10 °C ไม่ต้องการน้ำมากนัก เนื่องจากเป็นพืชตระกูลเดียวกับกระบองเพชร

ชวนชมสามารถขยายพันธุ์ได้ด้วยการเพาะเมล็ดและการปักชำกิ่ง วิธีเสียบยอดพันธุ์ที่ต้องการกับตอที่ระบบรากแข็งแรงจากการเพาะจากเมล็ดก็สามารถทำได้ แต่ต้นที่ได้จากการเพาะเมล็ดจะมีส่วนที่เรียกว่าโขด (เป็นส่วนของรากที่เก็บสะสมอาหาร) ที่มีความสวยงาม เหมาะแก่การเลี้ยงเป็นไม้กระถางสำหรับการประดับสถานที่ได้เป็นอย่างดี

ผมเขียนบล็อกนี้ขึ้นก็เพราะหลงเสน่ห์ความงามของไม้ชนิดนี้ ผมไม่ใช่ผู้เชี่ยวชาญเรื่องต้นไม้ แต่ทำด้วยใจรักและหลงใหล ทุกบทความเป็นการค้นคว้าของผม เกี่ยวกับชวนชมซึ่งเป็นไม้ประดับที่ดูแลไม่ยาก ไม่จุกจิก สวยทั้งต้นและดอก มีหลากหลายสายพันธุ์ ยิ่งมีอายุมากก็มีความงามมากขึ้น อีกทั้งต้องการแลกเปลี่ยนความรู้ในการดูแลไม้ประดับชนิดนี้กับทุกท่าน และชักชวนให้ผู้ที่คิดจะเลี้ยงต้นไม้สักชนิดในที่พักของท่านให้ลองมองไม้ตัวนี้ดู เพราะมันอาจทำให้ท่านเพลิดเพลินกับวันว่างของท่านได้

ขอบคุณทุกท่านที่อ่านบล็อกของผมครับ
ภูริพัฒน์ กาญจนธนานนท์

Read more! อ่านต่อ!