ไรแดง หรือ แมงมุมแดง
วันนี้นึกครึ้มใจ ผมเปิดเครื่องคอมพิวเตอร์คู่ใจ ย้อนดูภาพต้นชวนชมของผมที่ถ่ายไว้ ผมไปสะดุดตากับภาพของต้นชวนชมต้นหนึ่งของผม ผมถ่ายรูปนั้นเพราะมันโดนแมลงบางอย่างเล่นงานจนโทรม หลังจากค้นคว้า และสอบถามจากพี่โซ่ ห้องชมรมคนรักชวนชมโคราช ผมก็พบว่ามันคือ ไรแดง
ไรแดง เป็นแมลงศัตรูพืชตัวฉกาจ ชวนชมเองก็เป็นอาหารที่เจ้าไรแดงโปรดปรานมากครับ ผมเลี้ยงต้นไม้ที่บ้านหลายชนิด แต่ที่สังเกตเห็นได้เลย คือ เฉพาะชวนชมที่โดนเจ้าไรแดงเล่นงาน โป๊ยเซียน มะม่วง โมก กล้วยไม้ ขิง ข่า ตะไคร้ ฯลฯ ไม่ยักกะโดนแฮะ เหมือนมันเลือกกินเลยล่ะครับ
ลักษณะของไรแดง
หน้าตาของไรแดงเป็นอย่างไร? มาครับมาดูกัน มือเก๋าหลายๆคนยังไม่รู้เลยครับ ว่าเจ้าไรแดงเนี่ย มันเป็นยังไง
หลายๆครั้งที่เราไม่รู้ว่า ต้นชวนชมที่รักกำลังถูกทำร้ายจากไรแดง ก็เพราะมันตัวเล็กมากครับ ไรแดง หรือแมงมุมแดงเนี่ย มันจะอยู่กันเป็นกลุ่มใต้ใบ เมื่อเราพลิกใบชวนชมขึ้นมาดู ให้สังเกตจุดสีแดงเล็กๆให้ดีครับ นั้นแหละครับ ไรแดง ผู้ร้ายของเรา
ไอ้เจ้าไรแดงเนี่ย มันเป็นแมงตระกูลเดียวกับแมงมุมครับ ชื่อภาษาอังกฤษของมันก็คือ spider mite หรือ red spider mite มีขา 8 ขา ตัวอ่อนมีส้มอ่อนๆ ตัวเล็กมาก ต้องดูดีๆ ใช้แว่นขยายช่วย ถึงจะเห็นครับ เมื่อโตขึ้น สีจะแดงเข้มขึ้นจนเห็นได้ชัดเจน หากไรแดงจู่โจมสักระยะ เราจะเห็นใยสีขาวของมันตามก้านใบได้อย่างชัดเจน
การเข้าทำลายของไรแดง
เมื่อไรแดงเข้าทำร้ายต้นชวนชมของเรา (ต้นไม้อื่นๆก็อาการเดียวกันนะครับ) ใบของชวนชมจะเปลี่ยนเป็นจุดสีเหลือง และเหลืองมากขึ้นเมื่อเวลาผ่านไป เมื่อจับใบดู ใบจะแข็ง มันจะแพร่พันธุ์อย่างรวดเร็วชนิดที่คุณไม่ได้ตั้งตัว ไรแดงจะใช้ปากดูดกินน้ำเลี้ยงจากเซลล์ใบ ทำให้ยอดอ่อนที่โดนไรแดงดูดกินน้ำเลี้ยงแกรน ใบเล็กเหลือง ยอดหยุดการเจริญเติบโต ใบแก่จะเปลี่ยนเป็นสีเหลือง ผิวใบไม่เรียบ เห็นเป็นหลุมเล็กๆ มากมายบนผิวใบครับ
หากการทำลายของไรแดงรุนแรงมาก จะทำให้ต้นหยุดการเจริญเติบโต ชวนชมไม่ออกดอก (โดนนิดหน่อยก็ไม่ค่อยออกแล้ว ดอก น่ะ) และ ชวนชมสุดรักจะโทรมมั่กๆ เลยครับ
การระบาด
เอาแบบไม่วิชาการนะครับ ไรแดง มักระบาดในช่วงที่อากาศแห้งครับ พบระบาดได้เร็ว และมากในพื้นที่ที่มีฝุ่นดินมาก ช่วงฝนตกอากาศชื้นไรแดงไม่ค่อยมี แต่พอฝนทิ้งช่วงจะแพร่พันธุ์ได้เร็ว
และที่ผมสังเกตเห็น ต้นที่ไรแดงชื่นชอบมาก มักเป็นพวกชวนชมใบขน และใบสาก ส่วนพวกชวนชมใบมันจะพบน้อยกว่าครับ
การป้องกันไรแดง
การป้องกันที่ผมทำเสมอคือ เวลารดน้ำ ผมจะฉีดล้างใบและใต้ใบด้วยครับ ช่วยชะลอการแพร่พันธุ์ของไรแดงได้ครับ
และผมจะหลีกเลี่ยงการใช้ยาเคมีฆ่าแมลงครับ เพราะมันทำให้แมลงที่มีประโยชน์ตายไปด้วย ซึ่งแมลงบางชนิดกิน ไรแดง เป็นอาหาร ซึ่งอาจทำให้ไรแดง และแมลงศัตรูพืชอื่นๆระบาดภายหลังได้
ผมจะใช้น้ำหมักชีวภาพ สุโตจู ( EM5 ) ผสมน้ำ ฉีดพ่นตอนเย็นๆ เพื่อไล่แมลงศัตรูพืช และบางโอกาส ใช้ผงซักฟอก หรือน้ำยาล้างจาน หรือ อีกตัวก็แชมพูน้องหมาที่กำจัดเห็บหมัดได้ ผสมน้ำอ่อนๆ ตีให้เป็นฟอง เอาไปฉีดพ่นต้นชวนชม ก็ช่วยให้ลดโอกาสที่ไรแดงจะระบาดได้ เพราะน้ำผงซักฟอกทำให้ไรแดงตายได้ครับ ( ถ้าระบาดอาจไม่ได้ผลนะครับ )
การกำจัดไรแดง
โดยส่วนตัวผมแล้ว ผมใช้มือบี้เอาครับ เพราะเลี้ยงชวนชมไม่มาก เลี้ยงที่บ้าน หากต้นไหนไรแดงจู่โจมมากๆ ผมก็ริดใบทิ้งหมดเลย เอาใบใส่ถุงมัดไปทิ้ง เแล้วผสมน้ำผงซักฟอกมาพ่นเอาครับ ตอนเช้าๆและตอนพระอาทิตย์ตกแล้ว
2 - 3 วันครั้ง ไรแดงก็จะหายไป ถือโอกาสตัดใบเก่าที่โทรมทิ้งไปด้วย
แต่สำหรับท่านอื่นที่มีต้นชวนชมมากๆ เป็นสวน หรือไม่มีเวลาก็คงต้องเพิ่งยาเพิ่งสารเคมีล่ะครับ
สารเคมีกำจัดไรแดง
การใช้สารเคมีทุกตัวต้องฉีดพ่นตอนอากาศเย็น เช่น เช้ามืด หรือ หลังพระอาทิตย์ตก เพื่อลดโอกาสที่ใบจะไหม้ และต้องฉีดพ่นใต้ใบด้วยนะครับ เพราะไรแดงมันอาศัย และวางไข่ใต้ใบ ตามซอกกิ่ง ช่อดอกของชวนชม เว้นระยะสัก 3 - 4 วัน ฉีดพ่นซ้ำอีกครั้ง
- สารเคมีที่ใช้กำจัดไรแดงโดยเฉพาะก็เช่น ยี่ห้อ โอไมท์ ออทุส ฯลฯ ลองถามร้านปุ๋ยยาดูนะครับ มีเยอะเลย หลายยี่ห้อ
- อีกตัวที่ใช้ก็คือ ผงกำมะถัน ครับ ผงกำมะถัน 15 กรัม ผสมน้ำสะอาด 5 ลิตร ฉีดพ่น ร้านปุ๋ยยามีขายเช่นกัน
ท้ายสุดแล้วครับ อย่างไรก็ตาม เป็นไปได้อยากที่จะไม่มีแมลงศัตรูพืชเลย ดังนั้น การดูแลป้องกันแต่แรกเริ่มเป็นสิ่งที่ดีที่สุด จริงมั้ยครับ
Read more! อ่านต่อ!